• THE PARTICLES (ཕྲད།):

 མ་ / མི་ / མིན་ / མེད་

Name of the particle is ‘དགག་སྒྲ། ‘the ‘Negation particle’ 
 

Meaning:
The particles negate a meaning

​

• FUNCTIONS (འཇུག་པ།):

I. དོན་ཕྱི་མ་དགག་པ། To negate the following meaning

II. དོན་སྔ་མ་དགག་པ། To negate the preceding meaning

III. སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀ་དགག་པ། To negate the both preceding and following meaning

IV. གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་དགག་པ། To not negate both the preceding and following meaning

I. དོན་ཕྱི་མ་དགག་པ། 

To negate the following meaning:

​

In such case the negation particle མ་ or མི་ is engaged before a verb/meaning:

1. འདས་པ་དང་སྐུལ་བའི་ལས་དགག་པ། To negate an action of past and imperative

2. ད་ལྟ་དང་མ་འོངས་པའི་ལས་དགག་པ། To negate an action of present and future

1. འདས་པ་དང་སྐུལ་བའི་ལས་དགག་པ། 

To negate an action of past and imperative

​

The particle is མ་ here:

1.1 འདས་པ་དགག་པ། To negate a past verb

1.2 སྐུལ་བ་དགག་པ། To negate an imperative verb

1.1 འདས་པ་དགག་པ། 

To negate a past verb:

དཔེར་བརྗོད། Examples:

1.

སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རང་གི་ཕ་མ་མ་བྱས་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད།

སེམས་ཅན་ sentient being, ཐམས་ཅད་ all, - རང་ one’s own, གི་ of, ཕ་མ་ parents, - མ་ not, བྱས་པ་ have done/become, / གཅིག་ཀྱང་ even one, / མེད there is no, །

[Of] all sentient beings, there is not even one who has not become one’s parents.

​

​

2.

སྡིག་པ་མ་བྱས་ན་སྡུག་བསྔལ་མི་འོང་།

སྡིག་པ་ sinful action, / མ་ not, བྱས་ did, ན་ if, > སྡུག་བསྔལ་ suffering, / མི་ not, འོང་ come, །

Sufferings won’t come if the sinful action is not done.

​

​

3.

སློབ་སྦྱོང་མ་བྱས་ན་མཁས་པ་མི་ཆགས།

སློབ་སྦྱོང་ study, / མ་ not, བྱས་ did, ན་ if, > མཁས་པ་ wise, scholar, / མི་ not, ཆགས become, །

One will not become wise if the studies are not done.

​

​

4.

ཆོས་ལ་དོན་གཉེར་མ་བྱས་ན་ཆོས་པ་མིན།

ཆོས་ Dharma, ལ་ towards, / དོན་གཉེར་ pursue, / མ་ not, བྱས་ did, done, ན་ if, > ཆོས་པ་ Dharma practitioner, / མིན is not, །

One is not a Dharma practitioner if pursuing Dharma is not done.

5.

བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་མ་རྫོགས་ན། དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་ཐབས་མེད།

བསོད་ནམས་ merit, དང་ and, ཡེ་ཤེས་ primordial wisdom, ཀྱི་ related, of, ཚོགས་ accumulation, གཉིས་ two, / མ་ not, རྫོགས་ complete[d], perfect[ed], ན if, ། >  དག་པ་ purity, གཉིས་ two, ལྡན་ endow[ed], གྱི་ related, of, སངས་རྒྱས་ Buddha, - ཐོབ་ attained, obtained, པའི་ such/that related, ཐབས་ method, way, / མེད not there,།

There is no way to have attained Buddhahood endowed with the two purities if the two accumulations of merit and wisdom are not perfected.

6.

མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་ལ་རྐུ་བ་ཟེར།

མ་བྱིན་པ་ what is not given - ལེན་པ་ taking, ལ་ as for, / རྐུ་བ་ stealing, / ཟེར call[ed], །

Taking what is not given is said to be stealing.

​

​

More examples ☺:

​

མ་ཕྱིན་          did not go, not gone/went

མ་བསྟནད་      did not show/teach, not shown/taught

མ་བྱས་          did not do, not done,

མ་བཟས་        did not eat, not eaten

Etc ལ་སོགས་པ།

1.2 སྐུལ་བ་དགག་པ།

To negate an imperative verb:

དཔེར་བརྗོད། Examples:

​

1.

ལས་དེ་མ་བྱོས་དང་དལ་བ་རྙེད་པར་འགྱུར།

ལས་དེ་ that work / མ་བྱོས་ don’t do, དང་ and > དལ་བ་ the free state / རྙེད་པར་འགྱུར will be gained།

Don’t do that work, and the free state will be gained.

​

2.

ཁྱོད་ལམ་གོལ་བར་མ་སོང་ཞིག

ཁྱོད་ you / ལམ་ path - གོལ་བར་ mistaken / མ་སོང་ཞིག don't go!

Don’t go on the wrong path!

3.

མ་གོལ་མ་བརྗེད་མ་གཡེངས་ཨཱ། 

མ་གོལ་ don’t be mistaken > མ་བརྗེད་ don’t forget > མ་གཡེངས་ don’t be distracted ཨཱ ok?!། 

Don’t be mistaken, don’t forget and don’t be distracted, okay?! 

​
 

2. ད་ལྟ་དང་མ་འོངས་པའི་ལས་དགག་པ། 

To negate an action of the present and future:

​

The particle is མི་ here:

2.1 ད་ལྟ་བའི་ལས་དགག་པ། To negate present actions

2.2 མ་འོངས་པའི་ལས་དགག་པ། To negate future actions

2.1 ད་ལྟ་བའི་ལས་དགག་པ།

To negate present actions

དཔེར་བརྗོད། Examples:

1.

སྡོམ་པ་ཞུས་ནས་དེ་བཞིན་དུ་མི་བྱེད་ན་བཅས་པའི་སྡིག་པས་གོས་པ་ཡིན།

སྡོམ་པ་ promise, vow / ཞུས་ having taken, ནས་ from > དེ་བཞིན་དུ་ as it is / མི་བྱེད་ not doing, ན་ if > བཅས་པའི་ [vow-]broken, སྡིག་པ sins, misdeeds, ས་ by / གོས་པ་ stained / ཡིན is།

If not doing as it is promised, one is stained by vow-broken misdeeds.

​

​

2.

ཐུབ་རྣམས་སྡིག་པ་ཆུ་ཡིས་མི་འཁྲུད་ཅིང་།།  

འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཕྱག་གིས་མི་སེལ་ལ།།

ཉིད་ཀྱི་རྟོགས་པ་གཞན་ལ་སྤོ་མིན་ཏེ།།   

ཆོས་ཉིད་བདེན་པ་བསྟན་པས་གྲོལ་བར་མཛད།།

ཐུབ་རྣམས་ the Capable ones / སྡིག་པ་ sins, misdeeds / ཆུ་ water, ཡིས་ with, by / མི་འཁྲུད་ not washing, ཅིང་ while།། >   

འགྲོ་བ wandering beings, འི་ of, སྡུག་བསྔལ་ sufferings / ཕྱག་ (honorific) hands, གིས་ by / མི་སེལ་ not clearing out, ལ and །། >

ཉིཉིད་ suchness, the truth, ཀྱི་ of, རྟོགས་པ་ realization / གཞན་ others, ལ་ to / སྤོ་ transfer / མིན་ not, ཏེ but །། >   

ཆོས་ཉིད་ the nature, བདེན་པ་ the truth - བསྟན་པ having shown, ས་ by, through / གྲོལ་བར་མཛད have them liberated, freed །།

The Capable ones, while not washing the sins with water,
Do not clear out the sufferings of beings by hand, and
Do not transfer to others their own realization, but
Have them liberated by having shown the very nature of the truth.

​

More examples ☺:

མི་སྟོན་      not showing, 

མི་བྱེད་      not doing, 

མི་འཐུང་    not drinking, 

མི་ཟ་        not eating, 

མི་འགྲོ་      not going, 

Etc ལ་སོགས་པ།

2.2 མ་འོངས་པའི་ལས་དགག་པ།

To negate future actions:

དཔེར་བརྗོད། Examples:

1.

བུ་སྣང་བས་མི་བཅིང་ཞེན་པས་འཆིང་།། 

ཞེན་པ་ཆོད་ཅིག་ནཱ་རོ་པ།།

བུ་ son, child, / སྣང་བ appearance, ས་ by, /  མི་ not, བཅིང་ [will] bind, >  མི་ not, བཅིང་ [will] bind, /  འཆིང་ bind[s], །།

ཞེན་པ་ clinging, / ཆོད་ cut, ཅིག་ !, / ནཱ་རོ་པ Naropa, ! །།

Son, the appearance will not bind; what binds is the clinging.
Stop the clinging, Naropa!

​

2.

རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཉོན་མོངས་པའི།། དགྲ་ལ་འདུད་པར་མི་བྱ་འོ།།

རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ in all the circumstances, / ཉོན་མོངས་པ afflictions, འི of, །།

དགྲ་ enemy, ལ་ to, - འདུད་པར་ to be bowing, / མི་བྱ་ not do/act, འོ (finishing particle), །།།

One should not bow down to the afflictive enemy in all circumstances.

​

​

More examples ☺:

མི་བསྟན་     will not show, 

མི་བྱ་         will not do, 

མི་བཏུང་     will not drink,

མི་བཟའ་     will not eat,  

མི་འགྲོ་       will not go, 

Etc ལ་སོགས་པ།

​