ཉིན་བདུན་པ། Day Seven
ག་འདྲས།
How?
ཁོང་ངའི་ཨ་མ་རེད།
ངའི་ནང་མི་ཚང་མ་དགེ་བའི་ལས་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
ང་མེ་ཏོག་ལ་དཔེ་དགའ་པོ་ཡོད།
ཁྱེད་རང་མེ་ཏོག་ཚོས་གཞི་ག་རེ་ལ་དགའ་ཤོས་ཡོད།
ད་དུང་ཁྱེད་རང་མི་གཤིས་ཀ་ག་འདྲས་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
ཁོང་སེམས་བཟང་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་ཚོ་ཚང་མ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོད་རེད།
ང་མི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
ཁོང་ངའི་པཱ་ལགས་རེད།
གང་ཡིན་ཟེར་ན་མེ་ཏོག་ཚང་མ་སྙིང་རྗེ་པོ་འདུག
ཚིག་དོན།
Word meaning:
ཁོང་ he/she, / ངའི་ཨ་མ་ my mother, / རེད is, །
ཁོང་ he/she, / སེམས་ mind, བཟང་པོ་ good, / ཡོད་རེད has, is, །
ཁོང་ he/she, / ངའི་པཱ་ལགས་ my father, / རེད is, །
ཁོང་ he/she, / ཤེས་ཡོན་ཆེན་པོ་ well educated, / ཡོད་རེད is, །
ངའི་ནང་མི་ my family, ཚང་མ་ all, / དགེ་བའི་ལས་ virtuous act, ལ་ in, towards, དགའ་པོ་ / ཡོད་རེད like, །
ཁོང་ཚོ་ they, ཚང་མ་ all, / སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ compassionate, / ཡོད་རེད are, །
ང་ I, / མི་ person, སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ compassionate, ལ་ in, towards, དགའ་པོ་ / ཡོད have, །
ངའི་ནང་ my home, / མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར་ garden, འདྲ་པོ་ like, / ཡོད་རེད is, །
ངའི་ནང་མི་ཚང་མ་ all my family members, / མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར garden, འི་ནང་གི་ in, མེ་ཏོག་ flower, དེ་ཚོ་ those, འདྲ་པོ་ like, / ཡོད་རེད are, །
ང་ I, / མེ་ཏོག་ flower, ལ་ in, towards, དཔེ་ very, དགའ་པོ་ liking, / ཡོད have, །
གང་ཡིན་ཟེར་ན་ because, མེ་ཏོག་ཚང་མ་ all the flowers, / སྙིང་རྗེ་པོ་ beautiful, / འདུག are,
གཅིག་བྱས་ན་ maybe, ང་ I, / མེ་ཏོག་ flower, ཚོས་གཞི་ colour, དམར་པོ་ red, ལ་ in, towards, དགའ་བ་ more liking, / ཡོད have, །
ཁྱེད་རང་ you, / མེ་ཏོག་ཚོས་གཞི་ colour of flowers, ག་རེ་ལ་ towards what/which, དགའ་ཤོས་ most liking, / ཡོད have, །
ད་དུང་ moreover, ཁྱེད་རང་ you, / མི་ person, གཤིས་ཀ་ nature, ག་འདྲས་ how, like what, ལ་ towards, དགའ་པོ་ liking, / ཡོད have, །
ཁོང་ཤེས་ཡོན་ཆེན་པོ་ཡོད་རེད།
གཅིག་བྱས་ན་ང་མེ་ཏོག་ཚོས་གཞི་དམར་པོ་ལ་དགའ་བ་ཡོད།
ངའི་ནང་མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར་འདྲ་པོ་ཡོད་རེད།
ངའི་ནང་མི་ཚང་མ་མེ་ཏོག་ལྡུམ་རའི་ནང་གི་མེ་ཏོག་དེ་ཚོ་འདྲ་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་གི་པཱ་ལགས་ཤེས་ཡོན་ཆེན་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་གི་ཨ་མ་མི་ག་འདྲས་ཡོད་རེད།
ཁོང་གི་ཨ་མ་སེམས་བཟང་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་གི་པཱ་ལགས་མི་ག་འདྲས་ཡོད་རེད།
ཁོང་གི་ནང་མི་ཚང་མ་ག་རེ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་གི་ནང་མི་ཚང་མ་དགེ་བའི་ལས་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་གི་ནང་མི་ཚང་མ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་མི་ག་འདྲས་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་མི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་གི་ནང་མི་ཚང་མ་མེ་ཏོག་ལྡུམ་རའི་ནང་གི་མེ་ཏོག་དེ་ཚོ་འདྲ་པོ་ཡོད་རེད།
གང་ཡིན་ཟེར་ན། མེ་ཏོག་ཚང་མ་རང་བཞིན་གྱིས་སྙིང་རྗེ་པོ་ཡོད་རེད།
བྱས་ཙང་། ཁོང་མེ་ཏོག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
-
གླེང་མོལ། Conversation:
ཨེ་ནི་ཁྱེད་རང་།
ཁོང་མེ་ཏོག་ཚོས་གཞི་དམར་པོ་ལ་དགའ་བ་ཡོད་རེད།
ཁོང་གི་ནང་ག་རེ་འདྲ་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་གི་ནང་མི་ཚང་མ་ག་རེ་འདྲ་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་གི་ནང་མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར་འདྲ་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་གི་ནང་མི་ཚང་མ་གཤིས་ཀ་ག་འདྲས་ཡོད་རེད།
A: ཁོང་གི་ཨ་མ་ his/her mother, / མི་ག་འདྲས་ like what [kind of] person, / ཡོད་རེད is, །
B: ཁོང་གི་ཨ་མ་ his/her mother, / སེམས་བཟང་པོ་ good hearted, / ཡོད་རེད is, །
A: ཁོང་གི་པཱ་ལགས་ his/her father, / མི་ག་འདྲས་ like what [kind of] person, / ཡོད་རེད is, །
B: ཁོང་གི་པཱ་ལགས་ his/her father, / ཤེས་ཡོན་ཆེན་པོ་ well educated, / ཡོད་རེད is, །
A: ཁོང་གི་ནང་མི་ཚང་མ་ all of his/her family members, / ག་རེ་ལ་ towards what, དགའ་པོ་ liking, / ཡོད་རེད have, །
B: ཁོང་གི་ནང་མི་ཚང་མ་ all of his/her family members, / དགེ་བའི་ལས་ virtuos act, ལ་ in, towards, དགའ་པོ་ liking, / ཡོད་རེད have, are there, །
A: ཁོང་གི་ནང་མི་ཚང་མ་ all his/her family members, / གཤིས་ཀ་ nature, ག་འདྲས་ how, like what, what kind of, / ཡོད་རེད have, །
B: ཁོང་གི་ནང་མི་ཚང་མ་ all his/her family members, / སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ compassionate, / ཡོད་རེད are, །
A: ཁོང་ he/she, / མི་ person, ག་འདྲས་ like what, ལ་ towards, དགའ་པོ་ liking, / ཡོད་རེད has, is there, །
B: ཁོང་ he/she, / མི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ compassionate person, ལ་ towards, དགའ་པོ་ liking, / ཡོད་རེད has, །
A: ཁོང་གི་ནང་ his/her home, / ག་རེ་འདྲ་པོ་ like what, what like, / ཡོད་རེད is, is there, །
B: ཁོང་གི་ནང་ his/her home, / མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར་ garden, འདྲ་པོ་ like, / ཡོད་རེད is, is there, །
A: ཁོང་གི་ནང་མི་ཚང་མ་ all of his/her family members, / ག་རེ་འདྲ་པོ་ what like, / ཡོད་རེད are, །
B: ཁོང་གི་ནང་མི་ཚང་མ་ all of his/her family members, / མེ་ཏོག་ལྡུམ་རའི་ནང་གི་མེ་ཏོག་དེ་ཚོ་འདྲ་པོ་ like those flowers in the garden, / ཡོད་རེད are, are there, །
A: ཁོང་ he/she, / མེ་ཏོག་ flower, ལ་ towards, དགའ་པོ་ liking, / ཡོད་རེད་ has, is there, པས ?, །
B: ཡོད་དང་ཡོད། Of course [there], > ཁོང་ he/she, / མེ་ཏོག་ flower, ལ་ towards, དཔེ་ very much, དགའ་པོ་ liking, / ཡོད་རེད is there, has, །
A: ཁོང་ he/she, / མེ་ཏོག་ལ་ towards flowers, ག་རེ་བྱས་ནས་ why, དགའ་པོ་ liking, / ཡོད་རེད has, is there, །
B: གང་ཡིན་ཟེར་ན། because, > མེ་ཏོག་ཚང་མ་ all the flowers, / རང་བཞིན་གྱིས་ by nature, naturally, སྙིང་རྗེ་པོ་ beautiful, / ཡོད་རེད are there, have, །
བྱས་ཙང་། therefore, > ཁོང་ he/she, / མེ་ཏོག་ལ་ towards flowers, དགའ་པོ་ liking, / ཡོད་རེད། has, is there,
A: ཁོང་ he/she, / མེ་ཏོག་ flower, ཚོས་གཞི་ག་རེ་ what/which colour, ལ་ towards, དགའ་བ་ liking, / ཡོད་རེད has, is there, །
B: ཁོང་ he/she, / མེ་ཏོག་ flower, ཚོས་གཞི་དམར་པོ་ red colour, ལ་ towards, དགའ་བ་ liking, / ཡོད་རེད has, is there, །
A: ཁོང་ he/she, / མེ་ཏོག་ flower, ཚོས་གཞི་ colour, ག་རེ་ what/which, ལ་ towards, དགའ་ཤོས་ most liking, / ཡོད་རེད་ has, is there, > ཧ་གོ་སོང་ངས། did you know?,
B: ཧ་གོ་མ་སོང་། I didn’t know, I had no idea,
A: ཁྱེད་རང་ you, / མི་ person, གཤིས་ཀ་ nature, ག་འདྲས་ like what, ལ་ towards, དགའ་པོ་ liking, / ཡོད have, །
B: ང་ I, / མི་དྲང་པོ་ honest person, ལ་ towards, དགའ་པོ་ liking, / ཡོད have, am there, །
A: ཨེ་ནི་ > ཁྱེད་རང་།
B: ང་ཡང་/ མི་དྲང་པོ་ལ་དགའ་པོ་/ ཡོད།
ཁོང་མེ་ཏོག་ལ་ག་རེ་བྱས་ནས་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
ཁོང་མེ་ཏོག་ཚོས་གཞི་ག་རེ་ལ་དགའ་བ་ཡོད་རེད།
ཁོང་མེ་ཏོག་ཚོས་གཞི་ག་རེ་ལ་དགའ་ཤོས་ཡོད་རེད་ཧ་གོ་སོང་ངས།
ཁྱེད་རང་མི་གཤིས་ཀ་ག་འདྲས་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
ང་མི་དྲང་པོ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
ཧ་གོ་མ་སོང་།
ཁོང་མེ་ཏོག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད་པས།
ཡོད་དང་ཡོད། ཁོང་མེ་ཏོག་ལ་དཔེ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད།
-
སྦྱོང་བརྡར། Exercise:
ག་འདྲས། / ག་རེ་འདྲ་པོ། How? Like what? What kind of?
1.
སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ compassionate,
ང་མི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
ངའི་ཆོས་གྲོགས་ཚང་མ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོད་རེད།
ཁྱེད་རང་ཚོ་མི་ག་འདྲས་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
གདུག་རྩུབ་ཚ་པོ་ cruel,
ང་མི་གདུག་རྩུབ་ཚ་པོ་ལ་དགའ་པོ་མེད།
ཁོང་ཚོ་ཡང་གཅིག་བྱས་ན་མི་གདུག་རྩུབ་ཚ་པོ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་མ་རེད།
ཁྱེད་རང་མི་གདུག་རྩུབ་ཚ་པོ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་པས།
ལྷག་བསམ་ཆེན་པོ་ sincere,
ང་མི་ལྷག་བསམ་ཆེན་པོ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
ངའི་ཆོས་གྲོགས་ཚང་མ་ལྷག་བསམ་ཆེན་པོ་ཡོད་རེད།
ཁྱེད་རང་ཡང་ལྷག་བསམ་ཆེན་པོ་འདུག
གཡོ་སྒྱུ་ཚ་པོ་ cunning,
ང་མི་གཡོ་སྒྱུ་ཚ་པོ་ལ་དགའ་པོ་མེད།
ཁྱེད་རང་ཡང་མི་གཡོ་སྒྱུ་ཚ་པོ་ལ་དགའ་པོ་མེད་པས།
ཁོང་ཡང་མི་གཡོ་སྒྱུ་ཚ་པོ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་མ་རེད།
གཏོང་ཕོད་ཆེན་པོ་ generous,
སྦྱིན་བདག་དེ་གཏོང་ཕོད་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲགས་ཡོད་རེད།
སེར་སྣ་ཚ་པོ་ stingy,
ཁོང་སེར་སྣ་ཚ་པོ་ཡོད་མ་རེད།
གཞན་སེམས་ཆེན་པོ་ altruistic,
ཁོང་གི་གྲོགས་པོ་གཞན་སེམས་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲགས་འདུག
རང་ཤེད་ཚ་པོ་ selfish,
ངའི་གྲོགས་པོ་ཚང་མ་རང་ཤེད་ཚ་པོ་ཡོད་མ་རེད།
བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ diligent,
ངའི་ཆོས་གྲོགས་ཚང་མ་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ཡོད་རེད།
ལེ་ལོ་[ཚ་པོ་] lazy,
ཁྱེད་རང་མི་ལེ་ལོ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་པས།
བཟོད་བསྲན་ཆེན་པོ་ patient,
ཁོང་བཟོད་བསྲན་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲགས་འདུག
ཁོང་ཁྲོ་ཚ་པོ་ short temper,
ཁྱེད་རང་མི་ཁོང་ཁྲོ་ཚ་པོ་ཡོད་པས།
རང་གཤིས་བརྟན་པོ་ stable nature,
ང་མི་རང་གཤིས་བརྟན་པོ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
ཚ་གི་ཚི་གེ་[ཚ་པོ་] restless,
ཁྱེད་རང་མི་ཚ་གི་ཚི་གེ་ཚ་པོ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་པས།
གུས་ཞབས་ཆེན་པོ་ respectful,
ཁྱེད་རང་གི་གྲོགས་པོ་གུས་ཞབས་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲགས་འདུག
རྒྱུ་དག་མེད་པ་ ungrateful,
ང་མི་རྒྱུ་དག་མེད་པ་ལ་རྩ་ནས་དགའ་པོ་མེད།
2. Answer the questions:
A: ཁྱེད་རང་གི་མོ་ཊའི་ཚོས་གཞི་ག་རེ་རེད།
B: ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
A: ཁྱེད་རང་མི་རླུང་ཚ་པོ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་པས།
B: ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
A: ཁྱེད་རང་མི་ག་འདྲས་ལ་དགའ་པོ་མེད།
B: ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
A: ཁྱེད་རང་མེ་ཏོག་དམར་པོ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་ཡང་ན་མེ་ཏོག་སེར་པོ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
B: ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
A: ཁྱེད་རང་གི་ཁ་པར་གྱི་ཚོས་གཞི་ག་རེ་རེད།
B: ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
A: ཁྱེད་རང་གི་ཁྱི་མི་རླུང་ཚ་པོ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད་པས།
B: ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
-
དེ་རིང་གི་ཚིག་གསར། Today’s Vocabulary:
1.
སེམས་བཟང་པོ་ good hearted, / པཱ་ལགས་ father, / ཤེས་ཡོན་ཆེན་པོ་ [well] educated, / སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ compassionate, / མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར་ garden, / འདྲ་པོ་ like, / གི་ནང་གི་ in, / མེ་ཏོག་ flower, དེ་ཚོ་ those, / དཔེ་ very, / གང་ཡིན་ཟེར་ན་ because
སྙིང་རྗེ་པོ་ beautiful, / གཅིག་བྱས་ན་ maybe, / ཚོས་གཞི་ colour, / དམར་པོ་ red, / ཚོས་གཞི་ག་རེ་ what/which colour, / ད་དུང་ even more, / མི་ person, / གཤིས་ཀ་ nature [of human] / ག་འདྲས་ how, like what
དགའ་པོ་ liking, / དགའ་བ་/དགའ་འ་ liking more, / དགའ་ཤོས་ like most
2.
-
འབྲེལ་ཡོད་ཚིག་གསར། Related Vocabulary:
ཁྱད་ཆོས་སྤྱིར་བཏང་བའི་མིང་ཁ་ཤས།
Some common adjective names:
ཡག་པོ་ good, / སྡུག་ཅག་ bad, / མང་པོ་ many, / ཉུང་ཉུང་ few, little [in amount], / ཆེན་པོ་ big, / ཆུང་ཆུང་ small,
རིང་པོ་ long, / ཐུང་ཐུང་ short, / མཁྲེགས་པོ་ hard, / སོབ་སོབ་ soft, / ཐུག་པོ་ thick, / སྲབ་པོ་ thin, / འཇམ་པོ་ smooth, / རྩུབ་པོ་ rough,
ཚ་པོ་ hot, / གྲང་མོ་ cold, / དྲོན་འཇམ་ warm, / བསིལ་པོ་ cool, / སྐྱིད་པོ་ happy, / སྡུག་པོ་ sad, / འབེལ་པོ་ abundant, / དཀོན་པོ་ rare,
བཟོ་བལྟ་ཁ་ཤས་ཀྱི་མིང་།
Names of some shapes:
ཟླུམ་པོ་ round
ཟུར་གསུམ་ triangle
ཟླ་གམ་ crescent moon shape
གྲུ་བཞི་ square
སྒོར་སྒོར་ circle
ལེབ་ལེབ་ flat
ནར་ནར་ oblong
རིལ་རིལ་ plump
ཚོས་གཞི་ཁ་ཤས་ཀྱི་མིང་།
Names of some colours:
Note: please start the practice from 'དཀར་པོ་ white' (upper left corner) and continue clock-wise.
མིའི་གཤིས་ཀ་ཁ་ཤས་ཀྱི་མིང་།
Names of some human traits:
འདོད་རྔམས་ཚ་པོ་
greedy
རླུང་ཚ་པོ་
short tempered
གླན་རྟགས་ཚ་པོ་
stupid
ང་རྒྱལ་ཚ་པོ་
prideful
ཕྲག་དོག་ཚ་པོ་
jealous
གཞན་སེམས་ཆེན་པོ་ altruistic
བྱམས་སེམས་ཆེན་པོ་
loving
བབ་ཆགས་པོ་
elegant
མཉམ་ཆུང་ཆུང་
humble
མཐུན་ལམ་ཆེན་པོ་
friendly
-
Grammar:
I. Word Order of Today’s Sentences
II. དགའ་པོ་ཡོད། /དགའ་བ་ཡོད། /དགའ་ཤོས་ཡོད།
III. ཞེ་ས་ Honorific:
I. Word order of today’s sentences:
II. དགའ་པོ་ཡོད། /དགའ་བ་ཡོད། /དགའ་ཤོས་ཡོད།
I like [it]. I like [it] more. I like [it] the most.
ང་མེ་ཏོག་ཚང་མ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད།
ང་མེ་ཏོག་ཚོས་གཞི་དམར་པོ་ལ་དགའ་བ་ཡོད།
ང་མེ་ཏོག་པད་མ་ལ་དགའ་ཤོས་ཡོད།
ཁྱེད་རང་མེ་ཏོག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་པས།
ཁྱེད་རང་མེ་ཏོག་ཚོས་གཞི་ག་རེ་ལ་དགའ་བ་ཡོད།
ཁྱེད་རང་མེ་ཏོག་ག་རེ་ལ་དགའ་ཤོས་ཡོད།
ཁོང་མེ་ཏོག་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རེད་པས།
ཁོང་མེ་ཏོག་ཚོས་གཞི་ག་རེ་ལ་དགའ་བ་ཡོད་རེད།
ཁོང་མེ་ཏོག་ག་རེ་ལ་དགའ་ཤོས་ཡོད་རེད།
III. དེ་རིང་གི་ཞེ་ས་ Today's Honorifics:
དཀར་པོ་
white
ནག་པོ་
black
སྔོན་པོ་
blue
སེར་པོ་
yellow
དམར་པོ་
red
ལྗང་ཁུ་
green
ལི་ཁྲི་/ལི་ཝང་
orange
རྒྱ་སྨུག་
brown
མུ་མན་
purple
ཟིང་སྐྱ་
pink
དམར་སྨུག་
maroon
གོག་ཐལ་མདོག
grey