-
THE PARTICLES (ཕྲད།):
ཀྱེ་ / ཀ་ཡེ་ / ཝ་ཡེ་
Name of the particle is ‘འབོད་སྒྲ། ‘Calling terms’’
Lit. meaning:
འབོད་ calling, སྒྲ་ voice, terms, particle,
It is the 8th case, the vocative case.
-
FUNCTIONS (འཇུག་པ།):
I. རང་ལས་མཐོ་བ་ལ་འབོད་པ། Calling someone higher than oneself
II. རང་དང་མཉམ་པ་ལ་འབོད་པ། Calling someone equal to oneself
III. རང་ལས་དམན་པ་ལ་འབོད་པ། Calling someone inferior to oneself
I. རང་ལས་མཐོ་བ་ལ་འབོད་པ།
Calling someone higher than oneself:
The voice or the particle is ཀྱེ་ in general, and ཀྱེེ་ or ཀྱེ་ཀྱེ་ when the calling is stressed or emphasized,་
Translation may be ‘Oh!’ etc
དཔེར་བརྗོད། Examples:
1.
ཀྱེ་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ།
ཀྱེེ་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ།
ཀྱེ་ Oh!, བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ Precious Lama, །
ཀྱེེ་ Oh!! བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ Precious Lama, །
Oh! Precious Lama!
Oh!! Precious Lama!
2.
ཀྱེ་རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མ།
ཀྱེེ་རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མ།
ཀྱེ་ Hey!, རྗེ་བཙུན་ Venerable, སྒྲོལ་མ Tara, །
ཀྱེེ་ Hey!, རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མ Venerable Tara, །
Oh! Venerable Tara!
Oh!! Venerable Tara!
II. རང་དང་མཉམ་པ་ལ་འབོད་པ།
Calling someone equal to oneself:
The voice or the particle is ཀ་ཡེ་ in general and can be said again as well to stress or emphasize the calling,
Translation may be ‘Hello!’ etc
དཔེར་བརྗོད། Examples:
1.
ཀ་ཡེ་ཆོས་གྲོགས།
ཀ་ཡེ་ Hello!, ཆོས་གྲོགས་ Dharma Friend, །
Hi! Dharma Friend!
2.
ཀ་ཡེ་སྙིང་སྡུག
ཀ་ཡེ་ Hello!, སྙིང་སྡུག་ sweet heart,
Hi! Sweet heart!
3.
ཀ་ཡེ་ལས་རོགས།
ཀ་ཡེ་ Hello!, ལས་རོགས་ colleague, །
Hi! Colleague!
III. རང་ལས་དམན་པ་ལ་འབོད་པ།
Calling someone inferior to oneself:
The voice or the particle is ཝ་ཡེ་ in general and can be said again as well to stress or emphasize the calling,
Translation may be ‘Hey’, ‘Hi!’, etc
དཔེར་བརྗོད། Examples:
1.
ཝ་ཡེ་སྡིག་ཅན་ཁྱོད།
ཝ་ཡེ་ Hey!, སྡིག་ཅན་ sinner, ཁྱོད་ you, །
Hey! You sinner!
-
WRITING WAYS: (སྦྱོར་ཚུལ།)
The calling terms certainly do not need to follow a suffix; they are generally said before a name or title, but they can also be said after a name or title, which is rare.
As an example:
ཀྱེ་རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མ། can be said as རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མ་ཀྱེ།
ཀྱེ་ཀྱེ་རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མ། or རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མ་ཀྱེ་ཀྱེ།
Note:
When the calling terms are said after a name, they are particularly stressed.