• GIỚI LIÊN TỪ (ཕྲད།):

 

 གྱི་ཀྱི་གི་འི་ཡི་

 

Tên của nhóm Giới Liên Từ này là  ‘འབྲེལ་སྒྲ། ‘ Delda Giới Liên Từ Sở Hữu’’ 

Nghĩa đen: 

སྒྲ་ thuật ngữ [cho thấy ở đâu mà nó] འབྲེལ་ có liên kết theo cách thuộc vào

 

Đây là Trường Hợp Thứ Sáu.

 

​

• CHỨC NĂNG (འཇུག་པ།):

 

I. རྣམ་དབྱེའི་ཕྲད་ལ་འཇུག་པ། Cách của ‘Giới Từ’ 

II. རྣམ་དབྱེ་མ་ཡིན་པའི་ཕྲད་ལ་འཇུག་པ། Cách của ‘Liên Từ’ 

 

I. རྣམ་དབྱེའི་ཕྲད་ལ་འཇུག་པ།

Cách của ‘Giới Từ’ 

 

Có thể dịch là: của, sở hữu cách, có liên hệ đến,

1. ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་འབྲེལ་སྒྲ། Giới Liên Từ liên đới bộ phận và cơ thể

2. བདག་པོ་དང་དངོས་པོའི་འབྲེལ་སྒྲ། Giới Liên Từ liên đới vật và chủ sở hữu của nó

3. རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། Giới Liên Từ liên đới vật được hỗ trợ đến nơi hỗ trợ nó

4. གཞི་གཅིག་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། Giới Liên Từ liên đới đến cơ sở/vật liệu của vật

5. ངོ་བོ་གཅིག་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། Giới Liên Từ thể hiện bản chất giống nhau

6. ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་སྒྲ། Giới Liên Từ liên đới sự vật hiện tượng đến chỗ chứa sự vật hiện tượng 

7. གང་དེ་སྟོན་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། Giới Liên Từ liên đới đến Mệnh Đề Quan Hệ

8. ཁྱད་ཆོས་སྟོན་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། Giới Liên Từ thể hiện phẩm chất cụ thể

9. ཁྱད་ཆོས་སུ་བྱེད་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། Giới Liên Từ liên đới một Tính Từ đến một Danh Từ 

10. མཚོན་དོན་སྟོན་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། Giới Liên Từ liên đới một cái tên mang tính biểu tượng đến nghĩa thật sự của nó

11. མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། Giới Liên Từ thể hiện đặc tính

 

1. ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་འབྲེལ་སྒྲ། 

Giới Liên Từ liên đới bộ phận và cơ thể

 

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ:

 

1.

 

ང་ཡི་ལག་པ་

ང་ tôi. ཡི་ của, ལག་པ་ tay,

tay của tôi, tay tôi

 

2.

 

ལག་པའི་མཛུབ་མོ་

ལག་པ tay, འི་ của,  མཛུབ་མོ་ ngón tay,

ngón tay của bàn tay

 

3.

 

དཀར་ཡོལ་གྱི་ལུང་

དཀར་ཡོལ་ cái cốc, གྱི་ của, ལུང་ quai,

quai của cái cốc

 

4.

 

བླ་མའི་ཞབས་

བླ་མ ‘Lama’, ‘Guru’, Thầy, འི་ của, ཞབས་ bàn chân (kính ngữ),  

bàn chân của Lama

 

5.

 

བདག་གི་སྤྱི་བོ་

བདག་ tôi (kính ngữ), གི་ của, སྤྱི་བོ་ đỉnh đầu,

đỉnh đầu của tôi

 

2. བདག་པོ་དང་དངོས་པོའི་འབྲེལ་སྒྲ། 

Giới Liên Từ liên đới vật và chủ sở hữu của nó

 

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ:

 

1.

 

ངའི་གློག་ཀླད་

ང tôi, འི་ của, གློག་ཀླད་ máy tính,

máy tính của tôi (cái máy tính mà thuộc về tôi)

 

2.

 

ཁོང་གི་དཀར་ཡོལ་

ཁོང་ anh ấy/cô ấy, གི་ của, དཀར་ཡོལ་ cốc,

cốc của anh ấy/cô ấy (cái cốc mà thuộc về anh ấy/cô ấy)

 

3.

 

རིན་པོ་ཆེའི་དགོན་པ་

རིན་པོ་ཆེ Rinpoche, འི་ của, དགོན་པ་ tu viện,

tu viện của Rinpoche

 

4.

 

བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་ཁང་པ་

བཀྲ་ཤིས་ Tashi, ཀྱི་ của, ཁང་པ་ nhà,

nhà của Tashi

 

3. རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། 

Giới Liên Từ liên đới vật được hỗ trợ đến nơi hỗ trợ nó

 

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ:

 

1.

 

ཅོག་རྩེའི་སྒང་གི་དེབ།

ཅོག་རྩེ bàn, འི་ của, སྒང་ trên, གི་ của, cái mà ở, དེབ quyển sách, །

cái quyển sách [mà ở] trên bàn

 

2.

 

རྐུབ་བཀྱག་འོག་གི་ས་གདན།

རྐུབ་བཀྱག་ cái ghế, འོག་ dưới, གི་ của, cái mà ở, ས་གདན thảm sàn, cái thảm, །

cái thảm [mà ở] dưới cái ghế

 

3.

 

ཁྱེད་རང་མདུན་གྱི་དཀར་ཡོལ།

ཁྱེད་རང་ bạn, མདུན་ đằng trước, གྱི་ của, cái mà ở, དཀར་ཡོལ cái cốc, །

cái cốc [mà ở] đằng trước mặt bạn 

 

4.

དཀོར་ཡོལ་ནང་གི་ཇ།

དཀོར་ཡོལ་ cái cốc, ནང་ trong, གི་ của, cái mà ở, ཇ trà, །

trà [mà ở] trong cốc

 

4. གཞི་གཅིག་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། 

Giới Liên Từ liên đới đến cơ sở/vật liệu của vật

 

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ:

 

1.

 

གསེར་གྱི་བུམ་པ།

གསེར་ vàng, གྱི་ [được làm] bằng, བུམ་པ bình, །

bình được làm bằng vàng, bình vàng,

 

2.

 

དངུལ་གྱི་ཕོར་པ།

དངུལ་ bạc, གྱི་ [được làm] bằng, ཕོར་པ tô, །

tô được làm bằng bạc, tô bạc,

 

3.

 

བལ་གྱི་ས་གདན།

བལ་ len, གྱི་ [được làm] bằng, ས་གདན cái thảm sàn, །

cái thảm sàn được làm bằng len, thảm len,

 

4.

 

ཤིང་གི་རྐུབ་བཀྱག

ཤིང་ gỗ, གི་ [được làm] bằng, རྐུབ་བཀྱག cái ghế,

cái ghế được làm bằng gỗ, ghế gỗ,

 

5. ངོ་བོ་གཅིག་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། 

Giới Liên Từ thể hiện sự đồng bản chất 

5.1 དོན་གཅིག་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་གཅིག་པ། Đồng bản chất được gài vào từ đồng nghĩa của một cái tên 

5.2 དཔེ་དོན་ལ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་གཅིག་པ། Đồng bản chất được gài vào từ ẩn dụ của một cái tên 

 

5.1 དོན་གཅིག་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་གཅིག་པ།

Đồng bản chất được gài vào từ đồng nghĩa của một cái tên 

 

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ:

 

1.

 

སྣང་བྱེད་ཀྱི་ཉི་མ།

སྣང་བྱེད་ chủ thể chiếu sáng, (tên mang chất thơ cho mặt trời), ཀྱི་ của, ཉི་མ mặt trời, །

chủ thể chiếu sáng, mặt trời,

chủ thể chiếu sáng hay mặt trời,

mặt trời thuộc chủ thể chiếu sáng

 

2.

 

འཇིག་རྟེན་གྱི་འཁོར་བ།

འཇིག་རྟེན་ cõi đời, གྱི་ của, འཁོར་བ cõi Luân Hồi, །

cõi đời, cõi Luân Hồi,

cõi đời hay cõi Luân Hồi,

cõi Luân Hồi của đời

 

3.

 

དལ་འབྱོར་གྱི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ།

དལ་འབྱོར་ tự do và giàu có (từ đồng nghĩa với thân người quý giá), གྱི་ của, མི་ལུས་ thân người, རིན་པོ་ཆེ quý báu, །

tự do và giàu có, thân người quý báu,

tự do và giàu có hay thân người quý báu,

thân người quý báu của những kẻ tự do và giàu có

 

5.2 དཔེ་དོན་ལ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་གཅིག་པ།

Đồng bản chất được gài vào từ ẩn dụ của một cái tên 

 

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ:

 

1.

 

འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ།

འཁོར་བ cõi Luân Hồi, འི་ của, như là, རྒྱ་མཚོ đại dương, །

đại dương của cõi Luân Hồi, cõi Luân Hồi như là đại dương,

 

2.

 

དལ་འབྱོར་གྱི་གྲུ་ཆེན།

དལ་འབྱོར་ thân người quý báu, གྱི་ của, như là, གྲུ་ཆེན con thuyền vĩ đại, །

con thuyền vĩ đại của thân người quý báu, 

thân người quý báu như là con thuyền vĩ đại,

 

3.

 

མཉན་པའི་བླ་མ་

མཉན་པ thuyền trưởng, འི་ của, như là, བླ་མ་ ‘Lama’, ‘Guru’, Đạo Sư,

Đạo Sư như là thuyền trưởng 

 

4.

 

ལུས་ཀྱི་མགྲོན་ཁང་

ལུས་ tấm thân, ཀྱི་ của, như là, མགྲོན་ཁང་ nhà trọ, 

nhà trọ của tấm thân, 

tấm thân như là nhà trọ,

 

5.

 

རྣམ་ཤེས་ཀྱི་མགྲོན་པོ་

རྣམ་ཤེས་ tâm thức, ཀྱི་ của, như là, མགྲོན་པོ་ vị khách, 

vị khách của tâm thức, 

tâm thức như là vị khách, 

 

6.

 

ཉོན་མོངས་ཀྱི་གཉིད་

ཉོན་མོངས་ những cảm xúc u uẩn, ཀྱི་ của, như là, གཉིད་ giấc ngủ, 

Giấc ngủ của những cảm xúc u uẩn

 

7.

 

གཏི་མུག་གི་མུན་ནག་

གཏི་མུག་ sự vô minh, sự ngu ngốc, གི་ của, như là, མུན་ནག་ bóng tối, 

Bóng tối của sự vô minh

 

8.

 

འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆུ་

འདོད་ཆགས་ sự bám chấp, ཀྱི་ của, ཆུ་ dòng sông, nước, chất lỏng, 

Dòng sông của sự bám chấp

 

9.

 

ཞེ་སྡང་གི་མེ་

ཞེ་སྡང་ sự căm ghét, གི་ của, མེ་ lửa, 

Lửa của sự căm ghét

 

10.

 

རྣམ་རྟོག་གི་སྤྲིན་རུམ་

རྣམ་རྟོག་ các khái niệm, གི་ của, སྤྲིན་རུམ་ những đám mây dày đặc, 

Những đám mây dày đặc của các khái niệm

 

6. ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་སྒྲ། 

Giới Liên Từ liên đới sự vật hiện tượng đến chỗ chứa của sự vật hiện tượng ấy

 

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ:

 

1.

 

ཕོར་པའི་དབྱིབས།

ཕོར་པ một cái bát, འི་ của, དབྱིབས hình dáng, །

hình dáng của một cái bát, hình dáng cái bát,

 

2.

ཕོར་པའི་ཁ་དོག

ཕོར་པ một cái bát, འི་ của, ཁ་དོག màu,             

màu của một cái bát

 

3.

ཕོར་པའི་ནང་།

ཕོར་པ một cái bát, འི་ của, ནང་ bên trong, །

bên trong của một cái bát

 

4.

ཕོར་པའི་ཕྱི།

ཕོར་པ một cái bát, འི་ của, ཕྱི bên ngoài, །

bên ngoài của một cái bát

 

5.

ཕོར་པའི་འཁྲིས།

ཕོར་པ một cái bát, འི་ của, འཁྲིས gần, །

gần với một cái bát

 

6.

ཐར་པའི་ཕན་ཡོན།

ཐར་པ sự giải phóng, འི་ của, ཕན་ཡོན những phẩm chất lợi lạc, །

những phẩm chất lợi lạc của sự giải phóng

 

7.

འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས།

འཁོར་བ Luân Hồi, འི་ của, ཉེས་དམིགས lỗi, །

lỗi của Luân Hồi

 

8.

སེམས་ཀྱི་གནས་ལུགས།

སེམས་ tâm, ཀྱི་ của, གནས་ལུགས trạng thái trụ, །

trạng thái trụ của tâm

​

​