• GIỚI LIÊN TỪ (ཕྲད།):

 

 གྱིས་ཀྱིས་གིས་འིས་ཡིས་

 

Tên của nhóm Giới Liên Từ này là ‘བྱེད་སྒྲ།’ ‘Jhedra'

Được dịch thành ‘Giới Liên Từ Chủ Thể’

Nghĩa đen: 

སྒྲ་ thuật ngữ [mà cho thấy] བྱེད་ người thực hiện [hành động]

 

Nhóm này thuộc trường hợp Thứ Ba.

 

• CHỨC NĂNG (འཇུག་པ།):

 

I. རྣམ་དབྱེའི་ཕྲད་ལ་འཇུག་པ། Cách của ‘Giới Từ’ 

II. རྣམ་དབྱེ་མ་ཡིན་པའི་ཕྲད་ལ་འཇུག་པ། Cách của ‘Liên Từ’ 

​

I. རྣམ་དབྱེའི་ཕྲད་ལ་འཇུག་པ།

Cách của ‘Giới Từ’ 

 

Có thể được dịch là: bởi, với, thông qua, vì, trên, trong,

 

1. བྱེད་པ་པོ་གཙོ་བོ་སྟོན་པ། Cho thấy người thực hiện chính

2. བྱེད་པ་པོ་ཕལ་པ་(བྱེད་པ་)སྟོན་པ། Cho thấy người thực hiện thứ yếu/công cụ/phương pháp/phương tiện/cách thức được sử dụng bởi người thực hiện chính để thực hiện hành động

3. རྒྱུ་མཚན་སྟོན་པ། Cho thấy nguyên do của hành động/sự xảy ra 

4. ཁྱད་པར་སྟོན་པ། Cho thấy sự khác nhau trong so sánh

5. ཚད་བཟུང་སྟོན་པ། Cho thấy giới hạn

6. གཞི་མཐུན་སྟོན་པ། Cho thấy cơ sở phù hợp

 

1. བྱེད་པ་པོ་གཙོ་བོ་སྟོན་པ།

Cho thấy người thực hiện chính

​

Trả lời câu hỏi ‘Ai (là người thực hiện)?’, ‘Bởi ai?’,

 

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ:

 

1.

 

དམ་ཆོས་སུས་འཆད་དོ།།

དམ་ཆོས་བླ་མས་འཆད་དོ།།

དམ་ཆོས་ Đạo trân quý, / སུས་ bởi ai, / འཆད་ dạy, དོ (Giới Liên Từ hoàn thành), །།         
དམ་ཆོས་ Đạo trân quý, / བླ་མ ‘Lama’, Đạo Sư, ས་ bởi, / འཆད་ dạy, དོ (Giới Liên Từ hoàn thành), །།

Ai dạy Đạo trân quý?

Đạo sư dạy Đạo trân quý.

 

2. 

 

སློབ་སྦྱོང་སུས་བྱེད་དོ།།

སློབ་སྦྱོང་སློབ་ཕྲུག་གིས་བྱེད་དོ།།

སློབ་སྦྱོང་ học, / སུས་ bởi ai, / བྱེད་ làm, དོ (Giới Liên Từ hoàn thành), །།    
སློབ་སྦྱོང་ học, / སློབ་ཕྲུག་ học sinh, གིས་ bởi, / བྱེད་ làm, དོ (Giới Liên Từ hoàn thành), །།

Ai học?

Học trò học.

 

3.

 

ཁ་ལག་སུས་བཟོ་འོ།།

ཁ་ལག་མ་ཆེན་གྱིས་བཟོ་འོ།།

ཁ་ལག་ thức ăn, bữa ăn / སུས་ bởi ai, / བཟོ་ làm, འོ (Giới Liên Từ hoàn thành),     
ཁ་ལག་ thức ăn, bữa ăn, / མ་ཆེན་ nấu, གྱིས་ bởi, / བཟོ་ làm, འོ (Giới Liên Từ hoàn thành), །།

Ai nấu ăn?

Đầu bếp nấu ăn.

 

4.

 

ཞིང་ཁ་སུས་འདེབས་སོ།།

ཞིང་ཁ་ཞིང་པས་འདེབས་སོ།།

ཞིང་ཁ་ ruộng đồng, / སུས་ bởi ai, / འདེབས་ làm ruộng, སོ (Giới Liên Từ hoàn thành), །།    
ཞིང་ཁ་ ruộng đồng, / ཞིང་པ nông dân, ས་ bởi, / འདེབས་ làm ruộng, སོ (Giới Liên Từ hoàn thành), །།

Ai làm ruộng?

Nông dân làm ruộng.

 

5.

 

ཚོང་སུས་རྒྱག་གོ།

ཚོང་ཚོང་པས་རྒྱག་གོ།

ཚོང་ làm ăn, / སུས་ bởi ai, / རྒྱག་ làm, གོ (Giới Liên Từ hoàn thành), །    
ཚོང་ làm ăn, / ཚོང་པ thương nhân, ས་ bởi, / རྒྱག་ làm, གོ (Giới Liên Từ hoàn thành), །

Ai làm ăn?

Thương nhân làm ăn. 

​
 

2. བྱེད་པ་པོ་ཕལ་པ་(བྱེད་པ་)སྟོན་པ།

Cho thấy người thực hiện thứ yếu/công cụ/phương pháp/phương tiện/cách thức được sử dụng bởi người thực hiện chính để thực hiện hành động

 

Chủ yếu trả lời câu hỏi ‘Như thế nào?’, và cả ‘Với cái gì?’,

 

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ:

 

1.

 

ཁོང་གིས་མེ་ཏོག་དེ་ཅི་ཡིས་འབྲི་འོ།།

ཁོང་གིས་མེ་ཏོག་དེ་ཞ་སྨྱུག་གྱིས་འབྲི་འོ།།

ཁོང་ anh/cô ấy, གིས་ bởi, / མེ་ཏོག་ hoa, དེ་ ấy, cái, / ཅི་ cái gì, ཡིས་ với, / འབྲི་ viết/vẽ, འོ (Giới Liên Từ hoàn thành), །།    
ཁོང་ anh/cô ấy, གིས་ bởi, / མེ་ཏོག་ hoa, དེ་ ấy, cái, / ཞ་སྨྱུག་ bút chì, གིས་ với, / འབྲི་ viết/vẽ, འོ (Giới Liên Từ hoàn thành), །།

Cậu/cô ấy vẽ bông hoa với cái gì?

Cậu/cô ấy vẽ bông hoa với một cây viết chì.

 

2.

 

ཁོང་གིས་ཤིང་ཅི་ཡིས་གཅོད་དོ།།

ཤིང་སྟ་རེས་གཅོད་དོ།།

ཁོང་ anh/cô ấy, གིས་ bởi, / ཤིང་ gỗ, / ཅི་ cái gì, ཡིས་ với, / གཅོད་ cắt, དོ (Giới Liên Từ hoàn thành), །།        
ཁོང་ anh/cô ấy, གིས་ bởi, / ཤིང་ gỗ, / སྟ་རེ rìu, ས་ với, / གཅོད་ cắt, དོ (Giới Liên Từ hoàn thành), །།

Cậu/cô ấy xẻ gỗ với cái gì?

Cậu/cô ấy xẻ gỗ với một cây rìu.

 

3.

 

ས་གཞི་སྤོས་ཆུས་བྱུགས།

ས་གཞི་ mặt đất, / སྤོས་ཆུ mùi thơm, ས་ bởi, với, / བྱུགས được thoa, །

Mặt đất được thoa bởi mùi thơm.

 

4.

 

བླ་མས་སློབ་མ་སྙིང་རྗེས་འདྲེན།

བླ་མ ‘Lama’, ‘Guru’, Đạo Sư, ས་ bởi, / སློབ་མ་ đệ tử, / སྙིང་རྗེ sự từ bi, ས་ bằng phương tiện của, / འདྲེན dẫn dắt, །

Đạo sư dẫn dắt đệ tử bằng phương tiện của từ bi.

​
 

3. རྒྱུ་མཚན་སྟོན་པ།

Cho thấy nguyên do của hành động/sự xảy ra 

 

Chủ yếu trả lời cho câu hỏi ‘như thế nào' và ‘tại sao'

 

དཔེར་བརྗོད། Ví dụ:

 

1.

 

ཁོང་ཆང་བཏུངས་པས་ར་བཟི།

    ཁོང་ anh/cô ấy, / ཆང་ ‘chang’, - བཏུངས་ đã uống, པས་ bởi vì, / ར་བཟི say,

Anh/cô ấy say bởi vì uống rượu ‘chang’.  

​

 

2.

 

ཡུལ་ངན་སྤངས་པས་ཉོན་མོངས་འགྲིབ།

ཡུལ་ nơi, đất nước ངན་ tệ, - སྤངས་ đã bỏ, པས་ bởi vì, / ཉོན་མོངས་ u uẩn, / འགྲིབ giảm, །

Bởi vì tử bỏ nơi tối tăm, u uẩn giảm thiểu.

 

 

3.

 

རྣམ་གཡེང་མེད་པས་དགེ་སྦྱོར་འཕེལ།

རྣམ་གཡེང་ sự sao nhãng, - མེད་ không có, པ một người mà, cái mà ས་ bởi vì, / དགེ་སྦྱོར་ hoạt động phẩm hạnh / འཕེལ tăng, །

Bởi vì không có sao nhãng, hoạt động phẩm hạnh tăng trưởng.

 

 

4.

 

རིག་པ་དྭངས་པས་ཆོས་ལ་ངེས་ཤེས་སྐྱེས།།

རིག་པ་ sự nhận biết, - དྭངས་ rõ ràng, པས་ bởi vì, / ཆོས་ Đạo, ལ་ trong, trên, / ངེས་ཤེས་ sự chắc chắn, / སྐྱེས đã khởi, །།

Bởi vì sự nhận biết rõ ràng, sự chắc chắn về ‘Đạo’ tăng.

 

 

5.

 

མིག་ཤེས་གཟུགས་ལ་ཆགས་པས་ཕྱེ་སླེབ་མར་མེར་འཆི། 

མིག་ཤེས་ thị giác, - གཟུགས་ tướng, ལ་ vào, - ཆགས་པ sự bám chấp, ས་ bởi vì, / ཕྱེ་སླེབ་ bướm / མར་མེ đèn, ར་ trong, / འཆི chết, ། 

Bởi vì thị giác bám chấp vào hình tướng, con bướm chết trong ngọn đèn.

 

 

6.

 

རྣ་བ་སྒྲ་ལ་ཆགས་པས་རི་དྭགས་རྔོན་པས་གསོད། 

རྣ་བ་ thính giác - སྒྲ་ âm thanh, ལ་ vào - ཆགས་པ sự bám chấp, ས་ bởi vì, / རི་དྭགས་ con hươu, / རྔོན་པ་ người thợ săn, ས་ bởi, / གསོད bị giết, ། 

Bởi vì thính giác bám chấp vào tiếng nhạc, con hươu bị giết bởi người thợ săn.

 

​